Metoda ABC i XYZ

W gospodarowaniu zapasami należy przede wszystkim na bieżąco dokonywać ich grupowania zarówno wedle ich wartości, jak i wielkości obrotów. Do tego służą dwie metody - metoda ABC i metoda XYZ. Punktem wyjścia w metodzie ABC jest stwierdzenia faktu, ze często ograniczona ilość dóbr fizycznych ma wysoki udział w całkowitych kosztach zużycia materiałowego lub obrotów ogółem. Koszty materiałowe pozostałej dużej ilości dóbr stanowią mały udział w całkowitych kosztach materiałowych. W związku z tym dobra zaopatrzeniowe dzieli się na grupy A, B i C.

·      Grupa A - zapasy " cenne" (vital few), stanowiące 5-20% liczebności asortymentowej zapasów, ale mające znaczny udział w wartości, sięgający 75-80%

• Grupa B - zapasy mające udział w wysokości 15-20% zarówno w liczebności asortymentowej zapasów, jak i w ich wartości.
• Grupa C - zapasy o charakterze masowym (trivial many), mające największy udział w liczebności asortymentowej(60-80%) i bardzo niski udział w wartości( około 5%).

Metoda XYZ jest odwrotnością metody ABC i polega na podziale zapasów na grupy, w których opisywane są struktury użytkownika.

• Grupa X składa się z materiałów, które charakteryzuje regularne zapotrzebowanie( przy założeniu możliwości występowania niewielkich wahań), jak również wysoka dokładność prognozowania poziomu tego zapotrzebowania(zużycia)
• Grupa Y, tj. materiał, które charakteryzuje zapotrzebowanie mające charakter wahań sezonowych lub określonego trendu oraz średnią dokładność prognozowania
• Grupa Z, w skład, której wchodzą materiały o bardzo nieregularnym zapotrzebowaniu i niskiej dokładności prognozy tego zapotrzebowania.

Dokładność prognozy reprezentowana przez grupy XYZ oraz wartościowość reprezentowana przez grupy ABC, czyli kombinacje:

• XA Wysoki poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy
• XB Średni poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy
• XC Niski poziom wartości zużycia, wysoka dokładność prognozy
• YA Wysoki poziom wartość zużycia, średnia dokładność prognozy
• YB Średni poziom wartości zużycia, średnia dokładność prognozy
• YC Niski poziom wartości zużycia, średnia dokładność prognozy
• ZA Wysoki poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy
• ZB Średni poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy
• ZC Niski poziom wartości zużycia, niska dokładność prognozy

Źródła notatki: http://www.utrzymanieruchu24.pl/, http://staworzynski.com/, http://mfiles.pl/

Opracował: Michał S.